Khấu hao xe ô tô là gì? Cách tính chuẩn là như thế nào?

Xe ô tô là một tài sản có giá trị lớn, tuy nhiên giá trị này sẽ giảm dần theo thời gian và mức độ sử dụng được gọi là khấu hao. Vậy khấu hao xe ô tô chính xác là gì? Nó được tính toán như thế nào và có những yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình khấu hao? Trong bài viết này Ô tô Ngọc Dũng sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về khấu hao xe ô tô để có cái nhìn rõ ràng hơn về giá trị thực của chiếc xe theo thời gian.

Có thể bạn quan tâm:

• Bằng D lái xe gì? Có lái được xe tải không? Điều kiện thi
• Xe tải – Xem ngày tốt mua xe mang thuận lợi cho 12 tháng

Khấu hao xe ô tô là gì?

Khấu hao xe ô tô là quá trình xác định sự giảm dần giá trị của một chiếc xe theo thời gian sử dụng. Giá trị xe giảm dần do hao mòn vật lý, lỗi thời công nghệ hoặc các yếu tố kinh tế khác. Việc tính toán khấu hao này rất quan trọng đối với doanh nghiệp, vì nó cho phép họ phân bổ chi phí của xe trong suốt vòng đời sử dụng, từ đó đưa ra quyết định kinh doanh chính xác và hiệu quả hơn.

Cách tính khấu hao xe ô tô

Có 3 cách tính hao mòn xe ô tô như sau:

Cách tính khấu hao xe ô tô mới

Theo Luật Kế toán

Luật Kế toán quy định rằng tài sản cố định là ô tô có thời gian khấu hao từ 6 đến 10 năm. Doanh nghiệp có quyền lựa chọn thời gian khấu hao cụ thể trong khoảng này, thường là 10 năm để tối ưu hóa lợi ích tài chính.

Công thức tính: Mức khấu hao hàng năm = Tổng nguyên giá tài sản cố định/10

Trong đó: “Tổng nguyên giá tài sản cố định” bao gồm tất cả các chi phí hợp lý, hợp lệ để đưa chiếc xe vào trạng thái sẵn sàng sử dụng, bao gồm giá mua xe, lệ phí trước bạ, phí đăng ký biển số, bảo hiểm…

Theo Luật Thuế

Phương pháp tính khấu hao theo Luật Thuế phục vụ cho việc tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Công thức: Mức khấu hao hàng năm = Khoản khấu hao chênh lệch/10

Trong đó: “Khoản khấu hao chênh lệch” được xác định bằng cách lấy nguyên giá tài sản cố định trừ đi giá trị còn lại của tài sản sau khi kết thúc thời gian khấu hao (thường được xác định là 10% nguyên giá).

Cách tính khấu hao xe ô tô cũ

Khấu hao xe ô tô cũ là một khái niệm quan trọng cần nắm rõ khi mua bán xe đã qua sử dụng. Nó không chỉ đơn giản là sự “mất giá” theo thời gian mà còn phản ánh giá trị thực tế của chiếc xe, ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định mua bán và giá cả giao dịch.

Công thức: Khấu hao xe ô tô cũ = (7%-10%) x Giá lăn bánh x Số năm sử dụng

Trong đó: 

– Giá lăn bánh: Là tổng giá trị xe bao gồm giá niêm yết, các loại thuế, phí, lệ phí đăng ký, bảo hiểm… khi mua xe mới.

– Số năm sử dụng: Thời gian xe đã được sử dụng tính từ ngày đăng ký lần đầu.

– Tỷ lệ khấu hao (7% – 10%): Đây là tỷ lệ ước tính, có thể thay đổi tùy theo từng loại xe và tình trạng cụ thể.

Cách tính khấu hao xe ô tô theo năm

Khấu hao xe tải tính theo năm được chia ra thành từng giai đoạn cụ thể:

• Giai đoạn đầu (1-3 năm): Đây là giai đoạn xe “mất giá” nhanh nhất, tỷ lệ khấu hao có thể dao động từ 5% đến 8% mỗi năm. 
• Giai đoạn giữa (4-7 năm): Tốc độ khấu hao có xu hướng chậm lại dao động từ 5% đến 7% mỗi năm. Lúc này xe đã qua giai đoạn mất giá mạnh ban đầu, chất lượng và hiệu năng vẫn còn ổn định nên giá trị giảm chậm hơn.
• Giai đoạn sau (8-10 năm): Tỷ lệ khấu hao có thể tăng trở lại, khoảng 8% mỗi năm hoặc cao hơn. Xe bước vào giai đoạn lão hóa với tần suất sửa chữa, bảo dưỡng tăng cao, hiệu quả vận hành giảm sút, kéo theo giá trị xe giảm nhanh hơn.

>>Xem thêm: Chu kỳ đăng kiểm xe tải – Mọi thứ bạn cần biết từ A – Z

Cách tính thời gian khấu hao xe ô tô của các doanh nghiệp

Khi doanh nghiệp mua xe ô tô, việc xác định thời gian trích khấu hao là một bước quan trọng trong quản lý tài chính. Thời gian này không cố định mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố, đặc biệt là tình trạng của xe: mới hay đã qua sử dụng.

• Xe ô tô mới: Theo quy định hiện hành, thời gian trích khấu hao cho xe ô tô mới dao động từ 6 đến 10 năm. Doanh nghiệp có quyền lựa chọn thời gian khấu hao cụ thể trong khoảng này, thường là 10 năm để tối ưu hóa lợi ích về thuế.
• Xe ô tô đã qua sử dụng: Việc xác định thời gian khấu hao cho xe cũ phức tạp hơn, đòi hỏi phải đánh giá giá trị hiện tại của xe so với xe mới cùng loại. Công thức tính thời gian khấu hao cho xe cũ được quy định như sau:
  Thời gian trích khấu hao = (Giá trị hợp lý của ô tô / Giá bán của ô tô cùng loại mới 100%) x Thời gian trích khấu hao của ô tô mới cùng loại

Ví dụ: Một chiếc xe ô tô cũ có giá trị hợp lý là 500 triệu đồng, trong khi xe mới cùng loại có giá bán 1 tỷ đồng. Nếu thời gian khấu hao của xe mới là 10 năm, thì thời gian khấu hao của xe cũ sẽ là: (500 triệu / 1 tỷ) x10 năm = 5 năm.

Các phương pháp tính khấu hao xe ô tô

1. Phương pháp khấu hao theo thời gian sử dụng:

• Ví dụ: Một chiếc xe tải chở hàng có giá trị ban đầu là 1 tỷ đồng, thời gian sử dụng tối đa theo quy định là 8 năm. Mức khấu hao hàng năm sẽ là 1 tỷ đồng / 8 năm = 125 triệu đồng.

2. Phương pháp khấu hao theo quãng đường đi:

• Ví dụ: Một chiếc taxi có giá trị ban đầu là 700 triệu đồng, ước tính tổng quãng đường đi được tối đa là 500.000 km. Tỷ lệ khấu hao là 700 triệu đồng / 500.000 km = 1.400 đồng/km. Nếu xe đã đi được 80.000 km trong năm, mức khấu hao là 1.400 đồng/km * 80.000 km = 112 triệu đồng.

3. Phương pháp khấu hao theo động cơ hoặc công suất:

• Ví dụ: Xe ben có giá trị ban đầu 1,2 tỷ đồng, công suất động cơ là 250 mã lực. Tỷ lệ khấu hao là 1,2 tỷ đồng / 250 mã lực = 4,8 triệu đồng/mã lực.

4. Phương pháp khấu hao theo số lượng sản phẩm hoặc dịch vụ:

• Ví dụ: Xe tải chở container có giá trị ban đầu 800 triệu đồng, dự kiến vận chuyển 4.000 container trong suốt vòng đời. Tỷ lệ khấu hao là 800 triệu đồng / 4.000 container = 200.000 đồng/container. Nếu trong năm xe chở được 500 container, mức khấu hao là 200.000 đồng/container * 500 container = 100 triệu đồng.

5. Phương pháp khấu hao theo giá trị còn lại:

• Ví dụ: Một chiếc xe ô tô 5 chỗ sau 5 năm sử dụng, giá trị ban đầu là 600 triệu đồng. Tham khảo giá thị trường, xe cùng loại hiện có giá 280 triệu đồng. Mức khấu hao là 600 triệu đồng – 280 triệu đồng = 320 triệu đồng.

Cách ngân hàng định giá xe ô tô

Để định giá xe ô tô đã qua sử dụng, ngân hàng thường áp dụng hai phương pháp chính:

So sánh thị trường

Ngân hàng sẽ khảo sát giá bán của các xe cùng loại trên thị trường, có cùng thông số kỹ thuật, năm sản xuất, tình trạng vận hành… Từ đó, xác định giá trị trung bình để làm cơ sở định giá cho chiếc xe cần thẩm định. Hạn mức vay thường dao động từ 75% – 80% giá trị xe được định giá theo phương pháp này.

Tính khấu hao

Phương pháp này được áp dụng khi xe có giá trị biến động lớn, khó so sánh với các xe khác trên thị trường. Ngân hàng sẽ dựa trên giá trị xe lúc mới mua, sau đó áp dụng tỷ lệ khấu hao theo từng năm sử dụng để tính ra giá trị hiện tại của xe.

>>Xem thêm: Ô tô xi téc là gì? Phân loại, cấu tạo và vai trò của xe

Khấu hao xe ô tô trên 1.6 tỷ

Có một số quy định đặc biệt về khấu hao áp dụng cho xe ô tô chở người có giá trị trên 1.6 tỷ đồng. Cụ thể, phần thuế GTGT vượt quá mức 1.6 tỷ sẽ không được khấu trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp chỉ được khấu hao tối đa 1.6 tỷ đồng giá trị xe.

Tuy nhiên, quy định này không áp dụng cho xe tải chở hàng. Dù giá trị xe có vượt quá 1.6 tỷ đồng doanh nghiệp vẫn được tính khấu hao trên toàn bộ giá trị xe.

Các yếu tố ảnh hưởng đến khấu hao xe ô tô

Các yếu tố nội tại và ngoại tại đều có thể ảnh hưởng đến khấu hao ô tô.

Yếu tố nội tại

Mức độ khấu hao của một chiếc xe ô tô chịu ảnh hưởng đáng kể từ các yếu tố nội tại, liên quan trực tiếp đến bản chất và tình trạng của xe.

• Thương hiệu xe: xe có thương hiệu uy tín, xuất xứ rõ ràng thường bền bỉ, dễ bảo dưỡng và giữ giá tốt hơn nên khấu hao thấp hơn. 
• Ngoại hình và tình trạng xe: Xe được giữ gìn cẩn thận, nội ngoại thất sạch đẹp, không trầy xước, hư hỏng sẽ có giá trị cao hơn và khấu hao ít hơn.
• Lịch sử sửa chữa và va chạm: Xe ít va chạm, sửa chữa đúng cách, sử dụng phụ tùng chính hãng sẽ có giá trị cao hơn so với xe đã qua nhiều lần sửa chữa, thay thế phụ tùng kém chất lượng.
• Động cơ mạnh mẽ, tiết kiệm nhiên liệu, vận hành êm ái cũng góp phần làm giảm mức khấu hao.

Yếu tố ngoại tại

Ngoài các yếu tố liên quan đến bản thân chiếc xe, khấu hao còn chịu tác động bởi những yếu tố bên ngoài, phản ánh thị trường và môi trường kinh tế chung.

• Giá xe mới trên thị trường: Xe mới có giá càng cao, càng được ưa chuộng thì xe cũ cùng loại sẽ giữ giá tốt hơn, khấu hao ít hơn.
• Cung cầu thị trường: Nhu cầu mua xe cao trong khi nguồn cung hạn chế sẽ đẩy giá xe cũ lên cao làm giảm khấu hao. Ngược lại nếu xe ế ẩm thì khấu hao sẽ tăng mạnh.
• Sự phát triển công nghệ: Công nghệ mới ra đời khiến các dòng xe cũ nhanh chóng lỗi thời, mất giá, dẫn đến khấu hao cao hơn.

Vì sao phải tính toán khấu hao xe ô tô?

Khấu hao xe tải hay xe ô tô đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh và quản lý tài chính của doanh nghiệp, cụ thể như sau:

Ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm

Chi phí khấu hao xe tải được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành sản phẩm, góp phần định giá sản phẩm hợp lý và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Nâng cao hiệu quả quản lý chi phí

Tính toán khấu hao giúp doanh nghiệp theo dõi sát sao chi phí vận hành, từ đó tối ưu hóa quy trình quản lý tài sản, dự trù kinh phí bảo dưỡng, sửa chữa và thay mới xe, đảm bảo hoạt động vận tải diễn ra liên tục và hiệu quả.

Hỗ trợ định giá tài sản

Khấu hao là yếu tố quan trọng để định giá tài sản khi doanh nghiệp có nhu cầu bán xe, thế chấp vay vốn hoặc thực hiện các giao dịch liên quan đến tài sản.

Tối ưu hóa lợi ích thuế

Việc tính toán khấu hao đúng quy định giúp doanh nghiệp xác định chính xác thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp, tận dụng các ưu đãi về thuế và tối ưu hóa lợi ích tài chính.

>>Xem thêm: Brake là gì? Cấu tạo, nguyên lí và những lỗi thường gặp

Cách tăng giá trị của xe ô tô

Khấu hao là yếu tố tất yếu tác động đến giá trị của mọi chiếc xe. Tuy nhiên, chủ xe hoàn toàn có thể chủ động áp dụng các biện pháp để giảm thiểu sự mất giá và thậm chí là gia tăng giá trị cho chiếc xe của mình. Dưới đây là một số gợi ý:

Lựa chọn thông minh khi mua xe

• Ưu tiên thương hiệu uy tín: Xe từ các thương hiệu nổi tiếng thường có chất lượng tốt, độ bền cao, ít phát sinh sự cố hỏng hóc, giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa và bảo dưỡng.
• Chọn động cơ phù hợp: Nên cân nhắc nhu cầu sử dụng để lựa chọn động cơ phù hợp, đảm bảo hiệu suất vận hành tối ưu và tiết kiệm nhiên liệu.
• Quan tâm đến yếu tố thẩm mỹ: Màu sắc, kiểu dáng cũng ảnh hưởng đến giá trị bán lại của xe.

Bảo dưỡng và vận hành đúng cách

• Tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất: Thực hiện bảo dưỡng định kỳ theo khuyến cáo, sử dụng đúng loại nhiên liệu và dầu nhớt.
• Chăm sóc xe thường xuyên: Vệ sinh xe sạch sẽ, bảo quản xe ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh tiếp xúc với các yếu tố gây hại từ môi trường.
• Lái xe an toàn: Tránh các tình huống va chạm, vận hành xe êm ái, hạn chế tăng tốc đột ngột hay phanh gấp.

Nâng cấp và cải thiện xe

• Tân trang ngoại hình: Sơn lại xe, dán decal, thay thế các chi tiết bị hư hỏng để cải thiện vẻ ngoài của xe.
• Nâng cấp nội thất: Bọc lại ghế da, thay thảm sàn, nâng cấp hệ thống âm thanh, giải trí…
• Cập nhật công nghệ: Trang bị thêm các tính năng an toàn, tiện nghi như camera lùi, cảm biến, hệ thống định vị…

Việc áp dụng đồng bộ các giải pháp trên sẽ giúp chủ xe duy trì giá trị xe ở mức cao, đồng thời mang lại trải nghiệm lái xe tốt hơn.

Tóm lại, việc tính khấu hao xe ô tô có ý nghĩa quan trọng đối với cả chủ xe lẫn hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Hy vọng qua bài viết này của Ô tô Ngọc Dũng bạn đã hiểu rõ và có cái nhìn tổng quan hơn về khái niệm này để có kế hoạch phù hợp.