Tài xế xe tải đòi hỏi phải nắm vững kiến thức chuyên môn về kỹ thuật vận hành, luật lệ giao thông, kỹ năng xử lý tình huống khẩn cấp. Chính vì vậy, việc tập huấn nghiệp vụ lái xe tải không chỉ là cần thiết mà còn đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ tài xế, đảm bảo an toàn giao thông và giảm thiểu tai nạn đáng tiếc. Hãy cùng Oto Ngọc Dũng đi sâu vào tìm hiểu tầm quan trọng của tập huấn nghiệp vụ đối với lái xe tải và những quy định pháp lý liên quan.
Lái xe tải không chỉ đơn thuần là nắm vững kỹ năng điều khiển phương tiện, mà còn đòi hỏi người lái phải am hiểu sâu sắc về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của xe, cách thức bảo dưỡng và xử lý các sự cố kỹ thuật có thể xảy ra. Bên cạnh đó, trong môi trường giao thông ngày càng phức tạp, người lái xe tải phải có khả năng phán đoán tình huống nhanh nhạy, xử lý linh hoạt để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho cả hàng hóa vận chuyển và những người tham gia giao thông xung quanh.
Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực vận tải, việc tổ chức tập huấn nghiệp vụ lái xe không chỉ là trách nhiệm mà còn là yêu cầu bắt buộc theo quy định pháp luật. Cụ thể, Điểm C Khoản 3 Điều 34 Nghị định 10/2020/NĐ-CP nêu rõ, đơn vị kinh doanh vận tải bằng xe ô tô có trách nhiệm:
“Điều 34. Đơn vị kinh doanh vận tải bằng xe ô tô
Đơn vị kinh doanh vận tải
c) Tổ chức tập huấn nghiệp vụ vận tải và an toàn giao thông cho người lái xe, nhân viên phục vụ trên xe; cấp thẻ nhận dạng lái xe cho lái xe của đơn vị theo quy định;”
Lái xe tải có cần tập huấn nghiệp vụ không?
Quyền và trách nhiệm này cũng được khẳng định tại Khoản 9 Thông tư 02/2021/TT-BGTVT sửa đổi Khoản 1 Điều 48 Thông tư 12/2020/TT-BGTVT, trong đó yêu cầu các đơn vị kinh doanh vận tải phải thực hiện theo Điều 16 Thông tư 12/2020/TT-BGTVT về việc “tổ chức tập huấn nghiệp vụ vận tải và an toàn giao thông cho người lái xe và nhân viên phục vụ trên xe”.
Tóm lại, tất cả các lái xe tải tham gia hoạt động vận chuyển hàng hóa đều phải được đào tạo bài bản về nghiệp vụ lái xe theo quy định của Bộ Giao thông Vận tải. Việc cấp giấy chứng nhận hoàn thành khóa tập huấn là điều kiện tiên quyết để người lái xe được phép điều khiển phương tiện vận tải hàng hóa, góp phần đảm bảo an toàn và nâng cao chất lượng dịch vụ vận tải.
Sau khi đã hiểu rõ về tính bắt buộc của việc tập huấn nghiệp vụ đối với lái xe tải, bạn cần nắm vững các quy định cụ thể để đảm bảo quá trình tập huấn diễn ra thuận lợi và nhận được giấy chứng nhận hợp lệ.
Quy định khi tập huấn nghiệp vụ lái xe
Thông tư 12/2020/TT-BGTVT đã đưa ra những hướng dẫn chi tiết về việc tổ chức tập huấn, bao gồm:
Đối tượng tham gia: Tất cả các lái xe tải và nhân viên phục vụ trên xe đều phải tham gia tập huấn nghiệp vụ.
Nội dung tập huấn: Chương trình tập huấn phải tuân thủ nghiêm ngặt các nội dung quy định bởi Bộ Giao thông Vận tải, bao gồm kiến thức về luật giao thông đường bộ, kỹ năng lái xe an toàn, xử lý tình huống khẩn cấp, bảo dưỡng xe cơ bản,…
Thời điểm tập huấn: Lái xe phải hoàn thành khóa tập huấn trước khi chính thức tham gia hoạt động vận tải.
Tần suất tập huấn: Tập huấn định kỳ được thực hiện 3 năm một lần, tính từ lần tập huấn trước đó.
Sau khi hoàn thành khóa tập huấn và đạt yêu cầu, lái xe tải sẽ được cấp “Giấy chứng nhận tập huấn xe tải”. Giấy chứng nhận này có giá trị trong vòng ba năm và là một trong những giấy tờ quan trọng không thể thiếu trong quá trình lái xe vận tải hàng hóa.
Quy định nhận giấy chứng nhận tập huấn
Bộ Giao thông Vận tải đã ban hành quy định về việc cấp giấy chứng nhận tập huấn lái xe, nhằm nâng cao chất lượng và chuyên môn của đội ngũ tài xế, nhân viên phục vụ trên xe ô tô. Cơ quan, đơn vị tổ chức tập huấn sẽ cấp Giấy chứng nhận theo thông tư 12/2020/TT-BGTVT quy định:
Đơn vị tập huấn
Tập huấn nghiệp vụ xe tải
Việc tổ chức tập huấn nghiệp vụ lái xe được triển khai linh hoạt thông qua nhiều hình thức, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp và cá nhân tham gia.
Tự tổ chức: Các đơn vị kinh doanh vận tải có đủ năng lực và điều kiện có thể chủ động tổ chức các khóa tập huấn nội bộ, đảm bảo nội dung và chất lượng đào tạo theo quy định.
Hợp tác tổ chức: Để nâng cao hiệu quả và mở rộng phạm vi tiếp cận, các doanh nghiệp vận tải có thể liên kết với Hiệp hội vận tải ô tô địa phương hoặc các cơ sở đào tạo lái xe uy tín để cùng xây dựng và triển khai chương trình tập huấn.
Tổ chức tập trung: Đối với các tài xế lái xe tải hoạt động trên địa bàn, Sở Giao thông Vận tải sẽ chủ trì, phối hợp với Hiệp hội vận tải ô tô địa phương để tổ chức các khóa tập huấn tập trung, đảm bảo tất cả lái xe đều được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết.
Cơ quan và đơn vị có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận
Đơn vị tổ chức có trách nhiệm cấp giấy chứng nhận tập huấn đối với những người đã hoàn thành tập huấn, lưu trữ toàn bộ hồ sơ liên quan đến khóa học, bao gồm kết quả đánh giá của từng học viên trong 3 năm. Những đơn vị tổ chức như cơ quan, đơn vị có thẩm quyền, thủ trưởng cơ quan đó sẽ có quyền cấp Giấy chứng nhận.
Lái xe tải không có chứng chỉ tập huấn bị phạt thế nào?
Chứng nhận tập huấn nghiệp vụ
Mức phạt đối với tài xế xe tải không có chứng chỉ tập huấn sẽ được quy định tại điểm G, Khoản 4, Điều 29 Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP. Hình thức phạt như sau:
“Điều 28. Xử phạt các hành vi vi phạm quy định về vận tải đường bộ, dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ.
Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với cá nhân, từ 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với tổ chức kinh doanh vận tải, dịch vụ hỗ trợ vận tải thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
g) Sử dụng lái xe, nhân viên phục vụ trên xe để tham gia kinh doanh vận tải bằng xe ô tô mà không được tập huấn, hướng dẫn về nghiệp vụ vận tải hành khách và an toàn giao thông theo quy định (đối với hình thức kinh doanh vận tải có quy định lái xe, nhân viên phục vụ trên xe phải được tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ)”.
Tập huấn nghiệp vụ lái xe gồm những nội dung gì?
Quá trình tập huấn nghiệp vụ lái xe được thiết kế bài bản và toàn diện, tuân thủ nghiêm ngặt khung chương trình do Bộ Giao thông Vận tải ban hành theo Quyết định 19 00/2020/QĐ-BGTVT. Chương trình bao gồm 4 nội dung chính:
Bài 1: Trang bị kiến thức nền tảng về ngành vận tải ô tô Việt Nam cùng hệ thống văn bản pháp luật liên quan, giúp học viên nắm vững bối cảnh hoạt động và các quy định cần tuân thủ.
Bài 2: Tập trung bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn cho người lái xe và nhân viên phục vụ, nâng cao chất lượng phục vụ và đảm bảo an toàn giao thông.
Bài 3: Chú trọng rèn luyện đạo đức nghề nghiệp, xây dựng ý thức trách nhiệm và thái độ phục vụ chuyên nghiệp.
Bài 4: Làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc quản lý và sử dụng đội ngũ lái xe, nhân viên phục vụ.
Đối tượng tham gia tập huấn bao gồm cả người lái xe và nhân viên phục vụ trên xe, nhằm đảm bảo toàn bộ đội ngũ đều được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết. Thời điểm tập huấn được quy định rõ ràng: trước khi bắt đầu tham gia hoạt động kinh doanh vận tải và định kỳ không quá 3 năm/lần, nhằm cập nhật kiến thức và duy trì năng lực chuyên môn.
Tập huấn nghiệp vụ bao gồm những gì?
Sau khi hoàn thành chương trình và đạt yêu cầu, học viên sẽ được cấp “Giấy chứng nhận tập huấn” – một văn bằng quan trọng khẳng định năng lực và trình độ chuyên môn, đồng thời là điều kiện bắt buộc để tham gia hoạt động vận tải một cách hợp pháp và an toàn.
Lời kết
Trên đây là những thông tin để trả lời cho câu hỏi việc lái xe tải có cần tập huấn nghiệp vụ không? Việc tập huấn nghiệp vụ không chỉ là trách nhiệm pháp lý của tài xế mà còn đem lại nhiều lợi ích cho xã hội. Oto Ngọc Dũng hy vọng rằng bài viết trên đã giúp bạn giải đáp được những thắc mắc xoay quanh vấn đề tập huấn nghiệp vụ.
