Xe chuyên dùng là gì? Có những loại xe phổ biến nào?

Trong nhiều lĩnh vực như xây dựng, vận tải hay cứu hộ, sự xuất hiện của các loại xe chuyên dùng với kết cấu và chức năng đặc biệt ngày càng trở nên phổ biến. Những phương tiện này đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công việc và đáp ứng yêu cầu kỹ thuật chuyên biệt. Vậy xe chuyên dùng là gì? Ngay trong bài viết sau đây Ô tô Ngọc Dũng sẽ cùng bạn tìm hiểu rõ hơn về dòng xe này.

Xe chuyên dùng là gì?

Xe chuyên dùng (ô tô chuyên dùng hoặc xe chuyên dụng) là dòng xe tải hạng nặng được thiết kế và trang bị đặc biệt để thực hiện một chức năng cụ thể. Chúng có kết cấu và các bộ phận chuyên biệt hóa nhằm phục vụ một mục đích sử dụng riêng, ví dụ như xe bồn trộn bê tông, xe cứu hộ giao thông, xe đầu kéo, xe nâng đầu chở máy công trình, xe tải ben tự đổ, xe tải đông lạnh, xe tải gắn cẩu tự hành và xe thang nâng người.

Các loại xe chuyên dùng hiện nay

Xe chuyên dùng đa dạng về chủng loại được phân biệt dựa trên mục đích sử dụng, loại động cơ hoặc kích thước. Xét theo công năng có thể liệt kê một số nhóm chính sau:

Nhóm phục vụ xây dựng và công nghiệp: Gồm xe trộn bê tông (chuyên trộn và chở bê tông tươi), xe bồn (vận chuyển chất lỏng như xăng dầu, hóa chất, hoặc vật liệu rời), xe cẩu (nâng hạ vật liệu nặng), xe nâng (di chuyển hàng hóa trong phạm vi hẹp), xe chở máy công trình (vận chuyển máy móc xây dựng).
Nhóm dịch vụ công cộng: Bao gồm xe cứu hỏa (chữa cháy), xe cứu thương (vận chuyển bệnh nhân), xe cứu hộ giao thông (giải cứu phương tiện gặp nạn), xe quét đường (làm sạch đường), xe hút chất thải (thu gom chất thải lỏng), xe ép rác (nén và chở rác thải), xe phun nước (tưới cây, rửa đường), xe thang nâng (tiếp cận trên cao).
Nhóm phục vụ nông nghiệp: Các loại xe cơ giới hóa trong nông nghiệp (ví dụ: máy kéo, máy gặt lúa, máy cấy).

Ngoài ra, xe chuyên dùng còn được phân loại theo loại động cơ (diesel, xăng, điện) và kích thước (nhỏ, vừa, lớn) tùy thuộc vào yêu cầu công việc cụ thể.

Những xe chuyên dùng phổ biến nhất

Trong số các loại xe chuyên dùng hiện nay, một số được sử dụng rộng rãi nhờ tính năng đặc thù phục vụ các nhu cầu thiết yếu của đời sống và sản xuất:

Xe ben

Phương tiện vận tải quen thuộc trong lĩnh vực xây dựng, dùng để chở vật liệu rời như đất, đá, cát, hoặc phục vụ công tác vệ sinh môi trường với khả năng tự đổ hàng nhanh chóng.

Xe đầu kéo

Là một loại xe tải hạng nặng được thiết kế đặc biệt để kéo theo rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc. Điểm đặc trưng là chúng không có thùng chở hàng cố định mà được trang bị hệ thống móc nối (khóa moóc) để kết nối và kéo theo các rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc có thiết kế và chức năng khác nhau, tùy thuộc vào loại hàng hóa cần vận chuyển.

>>Xem thêm: Kích thước xe đầu kéo là bao nhiêu? Cập nhật mới nhất

Xe trộn bê tông

Thiết kế độc đáo vừa vận chuyển vừa trộn các thành phần của bê tông (xi măng, cát, đá, nước) ngay trên đường di chuyển, đảm bảo bê tông luôn ở trạng thái tươi mới khi đến công trình.

Xe cứu hộ giao thông

Được thiết kế đặc biệt để hỗ trợ và giải quyết các tình huống khẩn cấp liên quan đến giao thông như cứu hộ các phương tiện bị hư hỏng, gặp tai nạn hoặc mắc kẹt trên đường. Trang thiết bị của xe cứu hộ giao thông gồm cần cầu hoặc tời kéo, hệ thống đèn chiếu sáng công suất lớn, dụng cụ phá dỡ, rào chắn,…

Xe cứu thương

Phương tiện vận chuyển y tế chuyên dụng được thiết kế để vận chuyển người bị thương hoặc bệnh nhân đến các cơ sở y tế một cách nhanh chóng và an toàn. Các trang thiết bị thường bao gồm cáng cứu thương, bình oxy, máy hút dịch, bộ dụng cụ sơ cứu ban đầu, máy đo điện tim (ECG), máy đo huyết áp,…

Xe cứu hoả

Đây là một loại xe chuyên dùng được thiết kế và trang bị đặc biệt cho mục đích dập tắt và kiểm soát các đám cháy. Xe cứu hỏa không chỉ đơn thuần là phương tiện di chuyển mà còn là một trạm chỉ huy di động và kho chứa các thiết bị chữa cháy hiện đại.

Xe ép rác

Đóng vai trò quan trọng trong quản lý chất thải đô thị và công nghiệp, có khả năng thu gom và nén rác thải với nhiều cơ chế nạp khác nhau giúp tối ưu hóa khối lượng vận chuyển và bảo vệ môi trường.

Xe đông lạnh

Được ví như “tủ lạnh di động”, loại xe này trang bị hệ thống làm lạnh để duy trì nhiệt độ ổn định, đảm bảo chất lượng hàng hóa nhạy cảm với nhiệt độ như thực phẩm, dược phẩm trong quá trình vận chuyển.

Quy định về xe chuyên dùng

Xe chuyên dùng là loại phương tiện được thiết kế đặc biệt để phục vụ một công việc cụ thể, không dùng để chở người hoặc hàng hóa thông thường. Việc sử dụng và quản lý loại xe này tuân theo các quy định dưới đây.

Đăng ký và biển số

Mọi xe chuyên dùng đều phải được đăng ký và có biển số hợp lệ theo quy định pháp luật.

Hồ sơ đăng ký bao gồm:

Giấy tờ tùy thân của chủ xe (CMND/CCCD).
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu xe (hợp đồng mua bán, hóa đơn, giấy tờ cấp bởi cơ quan có thẩm quyền).
Giấy tờ chứng minh mục đích sử dụng đặc biệt của xe.
Chứng từ nộp thuế trước bạ.
Chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự.

Sau khi hoàn tất thủ tục, chủ xe sẽ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký xe và biển số xe.

Yêu cầu về kỹ thuật và an toàn

Xe chuyên dùng phải đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn trước khi tham gia giao thông.
Việc kiểm tra và bảo dưỡng xe định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất là bắt buộc.
Xe cần được trang bị đầy đủ các thiết bị an toàn cơ bản như phanh, đèn chiếu sáng, còi, gương chiếu hậu.

Quy định về sử dụng

Xe chuyên dùng chỉ được phép hoạt động đúng với mục đích đã đăng ký ban đầu.
Nghiêm cấm việc sử dụng xe để chở hành khách hoặc hàng hóa không đúng với công năng thiết kế.
Người điều khiển xe phải tuân thủ tuyệt đối các quy định về an toàn giao thông.

Bảo dưỡng và kiểm tra

Chủ xe có trách nhiệm bảo dưỡng xe định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất để duy trì hiệu suất và độ bền của xe đồng thời tiết kiệm nhiên liệu và giảm nguy cơ tai nạn.
Xe chuyên dùng phải trải qua kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo chu kỳ quy định của pháp luật để đảm bảo xe đáp ứng các tiêu chuẩn lưu hành.

Quy định về xử phạt vi phạm xe chuyên dùng

Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định rõ các mức phạt đối với vi phạm liên quan đến xe chuyên dùng khi tham gia giao thông, cụ thể như sau:

Không có Giấy đăng ký xe: Mức phạt tiền từ 1.000.000 đến 2.000.000 đồng.
Không có Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường: Mức phạt tiền từ 2.000.000 đến 4.000.000 đồng.
Không gắn biển số xe: Mức phạt tiền từ 4.000.000 đến 6.000.000 đồng.
Không có phù hiệu hoặc biển hiệu theo quy định: Mức phạt tiền từ 4.000.000 đến 6.000.000 đồng.
Chở quá tải trọng cho phép: Mức xử phạt tuân theo các quy định cụ thể về chở quá tải tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
Vi phạm tốc độ quy định: Mức xử phạt được áp dụng theo các điều khoản về tốc độ trong Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
Đi không đúng làn đường, phần đường: Mức xử phạt theo các quy định về phân làn, phần đường tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP.

Ngoài những lỗi trên, người điều khiển xe chuyên dùng còn có thể bị xử phạt đối với các hành vi vi phạm giao thông khác được quy định chi tiết trong Nghị định 100/2019/NĐ-CP.

Qua các thông tin trên đây, hy vọng bạn hiểu hơn loại xe chuyên dùng là gì. Với những vai trò quan trọng, xe chuyên dùng vẫn sẽ được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống hằng ngày. Nếu bạn quan tâm đến các dòng xe chuyên dùng như xe ben, xe đầu kéo chính hãng giá tốt thì hãy liên hệ với Ngọc Dũng nhé.